XÓM 9 - NGA VỊNH

 

Xóm 9 – Nga Vịnh là tên của một vùng dân cư hiện nay và nó đã hình thành từ cách đây khá lâu.

Tài liệu có được xưa nhất là Gia phả họ Đặng năm 1888 thời Tự Đức cho biết: Vào năm Thiệu Trị thứ nhất (1840), ông tổ họ Đặng đến đất này khi hãy còn hoang hóa nên xin chiêu dân lập ấp gọi tên là làng Đại Thọ. Cùng với các ông tổ họ Phạm làng Phúc Tinh, họ Lê làng Ngọc Khê và sau này họ Phạm làng Phú Quý xây nên cụm dân cư Tứ Thôn. Để cho tiện dân ta thường gọi theo số: thôn Nhất – thôn Nhì – thôn Ba – thôn Tư.

Sau năm 1954, không hiểu vì lý do gì mà các danh xưng này không dùng nữa. Thay vào đấy là: “xóm 8” gồm thôn Ba và thôn Tư, còn “xóm 9” gồm thôn Nhất và thôn Nhì. Cái tên “xóm 9” có từ đấy cho đến tận bây giờ đã hơn 60 chục năm có lẻ. Hồi đang Hợp tác xã đánh kẻng đi làm thì chia thành 2 đội sản xuất là Đội 5 và Đội 6 nhưng vẫn gọi là xóm 9. Thư từ vẫn gửi theo địa chỉ: Xóm 9 – Nga Vịnh – Nga Sơn.

Lối đi sang thôn Nhất khi xưa phải vòng ra đê sông Hoạt. Khoảng năm 1963 - thời Hợp tác xã, thì con đường Liên hương nối 2 thôn mới hình thành, mặc dù cứ mỗi trận mưa là ngập.

Từ xa xưa, trải qua ngót 200 năm dân chúng của 2 thôn chưa bao giờ kỳ thị phân biệt thôn nọ thôn kia mà luôn coi nhau như một. Có lẽ ngày xưa các cụ tổ họ Đặng và họ Phạm đã kết tình huynh đệ để nhắc nhở cháu con đoàn kết làm ăn.

Trên cột nanh nhà thờ họ Đặng có một vế đối nói về việc ấy:

 “Đông phiên Phạm công trạch, chi lan hảo nghị bàng tiếp phương lân”

Dịch nghĩa: “Bên cạnh có người láng giềng họ Phạm, đối với nhau như thể anh em” 

Sau này xóm 9 đã có thêm nhiều cư dân từ các nơi đến sinh sống như họ Vũ, họ Nguyễn, họ Mai, họ Trương…

Trải qua các thời kỳ thăng trầm trong lịch sử, cộng đồng dân cư xóm 9 giờ đây có 150 hộ với hơn 400 nhân khẩu. Quá trình đô thị hóa, công nghiệp hóa, hiện đại hóa cũng khiến cho người xóm 9 nay sinh sống ở khắp nơi, (Có thể còn nhiều hơn số đang ở quê nhà). Với người xa xứ, quê hương phần nhiều chỉ còn là những ký ức xanh mờ thời thơ ấu.