CẦU AO

“Ta về ta tắm ao ta
Dù trong dù đục ao nhà vẫn hơn”

Câu ca dao mộc mạc, rủ rỉ tâm tư ấy đủ cho ta thấy tình cảm gắn bó mật thiết với cái “ao nhà” từ bao đời nay của người dân nông thôn.

Nhưng rồi cái ao nhà rất đỗi thân thương và gần gũi với làng quê ta cứ ngày một hiếm dần như những món đồ cổ vật.

Vừa qua, nhân có công việc vào một làng nọ bỗng thấy cái cầu ao thô sơ, cũ kĩ và dân dã. Nó cũng hao hao như cái cầu ao nhà mình lúc xưa, ba bốn khúc tre xâu lại gác trên hai cọc đỡ cũng bằng tre. Trên hai cái cọc ấy rêu bám xanh rì, chịu khó cho tay xuống nước sờ quanh cọc sẽ tóm được rất nhiều ốc mút. Tầm khoảng 7 - 8 tuổi chúng tôi ngồi cầu ao câu cá, cũng chỉ là loại cá mài mại, rô dăm thôi nhưng cứ mỗi khi cái phao lông gà chúi xuống để rồi giật lên được một chú cá giãy đành đạch đầu kia là lại sung sướng đến mê mẩn người.

Tắm ao cũng là cái thú của lũ trẻ con suốt ngày trèo cây gác tổ chim, chang nắng bắt chuồn chuồn…. Đang mồ hôi mồ kê nhễ nhại, rủ nhau tháo quần áo gác lên cành cây si rã ra ao, chạy ra cầu ao nhảy ùm xuống nước. Nước với chúng cũng thân thuộc hệt như khí trời vậy, bơi lội là chuyện quá thường, chả đứa nào không biết bơi. Nước sạch, trong và mát, lặn hụp thoải mái, đùa nghịch trêu nhau thoải mái.

Các bà, các chị đi làm đồng về thể nào cũng ghé qua cầu ao rửa ráy chân tay, thường có sẵn một búi rơm giắt ở đầu cọc dùng để kì cọ. Thời khắc cô thôn nữ dáng thon thả đang khỏa đôi chân trần trên cầu ao tạo những vòng sóng  nước lan xa nếu được máy ảnh ghi lại hẳn sẽ là một tác phẩm nghệ thuật sống động.

 Ở nhà quê cái cầu ao là cái không thể thiếu được với mỗi gia đình. Nước ăn thì gánh ngoài giếng làng nhưng rửa rau, giặt giũ, tắm táp… thì hầu hết diễn ra trên ao nhà. Vì thế tiêu chí nhà khá giả ở thôn quê thời ấy là có nhà ngói, có vườn rau và có ao.

Nay cái cầu ao không còn mấy, một phần do bà con đào giếng, xây bể. Nhưng quan trọng hơn nguồn nước đã bị ô nhiễm nặng nề. Nhiều gia đình đã lấp ao để lấy đất làm nhà, làm vườn. Những gia đình còn ao thì nuôi cá và phải cho cá ăn phân, thức ăn chăn nuôi tổng hợp… làm cho nước có màu vàng xỉn, đùng đục, nhờ nhờ. Và chắc chắn nước ấy không thể nào tắm rửa được.

Vẫn biết rằng mỗi thời mỗi khác mà sao chiếc cầu ao trên cái ao nhà vẫn khiến ta hoài tưởng về một thời xa vắng.