SÔNG SON

Chúng tôi lên xe ô-tô từ Đồng Hới để đi Phong Nha trên quãng đường hơn năm chục cây số. Dọc đường đi mọi người trò chuyện râm ran. Có bác hát những bài ca Trường Sơn năm xưa, có bác đọc thơ của mình sáng tác. Tôi ngồi cạnh anh Mai Văn Yên, một cựu binh thời chống Mỹ, chiến sỹ giữ Thành cổ Quảng Trị năm 1972. Anh đã đọc một bài thơ rất cảm động do anh viết năm 2005, được Đài Truyền hình nhiều lần phát nhân các ngày kỷ niệm chiến tranh. Tiêu đề bài thơ là “Nghĩa trang sông”, có những câu như:

… “Cổ thành giờ đã hóa vào cây cỏ

Dưới đáy sông bao linh hồn còn đó

Mãi tuổi hai mươi, các anh đâu có nấm mồ riêng…”

Nhân đấy tôi cũng kể về di tích “Hang Tám cô” ở ngay trong Khu du lịch Phong Nha – Kẻ Bàng để mọi người nhớ về một thời đạn bom, khói lửa. Vậy là tua du lịch lại phát sinh thêm một chặng mới: đi thăm Hang Tám cô cách Phong Nha gần ba chục cây số về phía tây.

Để vào động Phong Nha còn phải đi một tuyến đường sông. Con sông Son là một sông nhỏ chảy từ thượng nguồn, qua các hang động rồi đổ ra sông Gianh phía bắc tỉnh Quảng Bình.

Chúng tôi ngồi trên thuyền bồng bềnh trôi đi giữa những núi non mờ ảo trong sương sớm mùa xuân. Nhìn ra sông nước lững lờ, xanh trong và tinh khiết. Có lẽ do ở đây thưa người sinh sống và ít nhiều cũng còn giữ được cây rừng nên môi trường còn có vẻ nguyên sơ.

Du thuyền có cấu trúc hơi thấp nên việc quan sát xung quanh đã bị hạn chế. Tôi phải cố tìm một chỗ để có thể bấm vài kiểu ảnh. Thiên nhiên như tạc, như khắc lên nền trời màu trắng đục những hình thù kỳ vĩ, lãng mạn. Kia là đồi Chim Công như một đôi chim sóng đôi như đang đứng múa, đây là núi Cánh Phượng như đang xòe ra ấp ủ cho con. 

Ai nấy như đang lạc giữa miền cổ tích khiến cho tâm hồn thư thái, lâng lâng như đang giao hòa cùng vũ trụ. Chợt nhớ đến bài thơ “Nghĩa trang sông” mà anh Yên đọc khi nãy tôi cảm tác mấy câu:

      Mặt nước êm đềm lẫn núi non

      Quanh co uốn khúc dải sông Son

      Trong xanh sao gọi là son nhỉ?

      Hay dưới dòng sâu vẫn có hồn (1)

Đến cửa động Phong Nha, mọi người xuống nghỉ ngơi chuẩn bị tinh thần để vào động. Nơi đây có khu vực vệ sinh khá hiện đại và sạch sẽ. Một chiếc hòm kính: “Ủng hộ quỹ vệ sinh công cộng”. Rất lịch sự và tôn trọng du khách.

(1)  Bài thơ trên về nhà tôi đã chuyển thành thất ngôn bát cú như sau đây:

Thuyền lướt nhẹ lay bóng núi non

Quanh co, uốn khúc dải sông Son

Ven bờ ngư phủ buông chài lưới

Mé núi tiều phu gánh củi đon

Trời biếc lửng lơ mây quấn đá

Nước trong leo lẻo cá dờn con  

Xanh rờn sao gọi là son nhỉ?

Hay dưới dòng sâu vẫn có hồn