CỬA BUỒNG

Từ sáng sớm mặc dù trời lay phay mưa nhưng đã nghe rõ tiếng loa đài phía động Cửa Buồng. Hôm nay 19/3 Phường Ba Đình, Bỉm Sơn tổ chức lễ hội Động Cửa Buồng. Dọc đường vào động, rợp cờ ngũ sắc, người và xe nối nhau đi, từng tốp, từng tốp.

 Động Cửa Buồng đã được Bộ Văn hóa cấp Bằng di tích Danh thắng từ năm 1993 cùng dịp với Đền Sòng và một số di tích khác. Lần ngược thời gian về những năm 80 khó khăn và đói kém, ở làng tôi có mấy gia đình đã bỏ quê vào đây vỡ hoang. Tiếng lóng vỉa hè gọi họ là dân “nhảy dù”. Họ tự cắm đất trồng sắn, trồng ngô, hái củi mang ra chợ bán lấy tiền đong gạo. Tình cờ họ phát hiện ra những khe đá, hang đá trong núi kia. Một buổi nọ đẹp trời một ban thờ mộc mạc xuất hiện ở cửa hang có bát hương, có tiền vàng, đèn nến. Không rõ ở đâu có những người đến sì sụp cúng bái rồi lại vội vã ra đi. Thời kỳ ấy việc làm này thường bị coi là cấm kỵ nên việc lén lút của họ cũng là điều dễ hiểu.

Nay thì khu vực Cửa Buồng đã được đầu tư, đường vào khang trang, các hang động được tu bổ, tỉa tót lại, không thể thiếu một cái ban thờ phía trước. Mùa xuân, mưa bụi rải nhẹ, đường đi uốn mình trong thung lũng hẹp (do vậy mà gọi Cửa Buồng) thật là thơ mộng chẳng khác nào lối vào Hương Tích. Thoạt đầu là Động Trình, nó nhỏ và hẹp nhưng ngay ở đường lớn đi vào. Tiếp theo là động Đào Nguyên quanh co như địa đạo Củ Chi, muốn vào phải lom khom chui qua các khe đá. Trước động có một khu đất phẳng là nơi tổ chức cúng tế hàng năm. Sâu vào trong là động Cô Tiên và động Bảy chú Lùn. Hỏi sao gọi là Bảy chú Lùn, dân ở đây cho biết: Nó có 7 ngách thâm thấp nên gọi vậy cho huyền bí, cổ tích. Trên núi cao xa xa còn một cái động lớn nữa gọi là động Tối Linh, phải leo vất vả mới tới được.

Mấy năm nay Phường Ba Đình đứng ra tổ chức lễ hội Động Cửa Buồng. Các quan chức của Thị xã cũng như của Phường đều cử đại diện về dự. Chương trình thông thường có phần nêu lên lịch sử hình thành và phát triển, các tiết mục văn nghệ do các bà, các chị trình diễn, tiếp đến các bản hội tế lễ. Không thiếu được phần dâng hương cầu thần linh. Năm nay có thêm Hội tế được luyện tập công phu theo nghi thức cổ truyền với bài chúc văn có những câu thơ thật đẹp:  

….Cửa Buồng bàn luận việc quân

Trăm dân ủng hộ, quỷ thần phù âm

…………

Tuốt gươm sắc truyền quân thần tốc

Hướng Thăng Long tiêu diệt quân Thanh….

Truyền thuyết rằng vua Quang Trung có ngự giá qua đây và từng ở động này liệu có cơ sở sử học vững chắc không, rồi Ngọc Hân đã từng tắm nơi suối Ngọc. Tôi vẫn hoài nghi chỗ này. Nhưng dù vua  có ở đây hay không thì vùng quần thể động Cửa Buồng này vẫn đẹp lung linh một vẻ đẹp tự nhiên, khiêm nhường vốn có. Tôi thầm nghĩ: Dân ta không có điều kiện đi Hương Tích hãy vào động Cửa Buồng chiêm ngưỡng, vừa đỡ tốn tiền, vừa mất ít thời gian, cũng là một cách tự du lịch quê mình vậy.

Tan hội ra khỏi khu Động Cửa Buồng ngoái lại bỗng giật mình bởi một dải núi màu trắng sáng đang vỡ toác ra gần đấy. Với tốc độ khai thác đá theo cách cơ giới hiện đại thì bao năm nữa liệu có còn Cửa Buồng hay chỉ còn bóng dáng trong hoài niệm.

Chạnh nhớ người xưa chốn Cửa Buồng

Chim kêu, núi dựng, dải mây buông

Động Trình vắt vẻo lưng chừng núi

Suối Ngọc rầm rì phía cuối truông

Bảy Chú mơ màng in bóng khói

Cô Tiên huyền hoặc chuyện mờ sương

Trần gian một khoảnh trời thu lại

Chạnh nhớ người xưa chốn Cửa Buồng