HỌC NGHỀ VÀ THI NGHỀ

Buổi sáng đi qua rẽ vào một trường THCS mượn cuốn sách, thấy không khí im ắng khác thường. Vào Văn phòng mới biết hôm nay thi Nghề phổ thông. Trêu các thày: Sao không thấy biển hiệu “KHU VỰC THI CẤM VÀO”. 

     Chợt nhớ lại mấy chuyện xoay quanh việc thi Nghề.

    Hồi tôi còn phụ trách thi Nghề cứ đầu năm học là đã phải lo đôn đốc các trường báo cáo đăng ký số lượng, chủng loại để tổng hợp gửi về Sở. Tại cuộc họp về công tác thi Nghề năm 2000, có một anh ở huyện đã gay gắt chất vấn ông Trưởng phòng Phổ thông về sự khổ nạn của thi Nghề. Ông ấy đã cười xuê xoa và trả lời:

-         - Tôi cũng thấy vô bổ lắm, nhưng cái này là thống nhất của toàn ngành chúng ta buộc phải chấp hành thôi. Dù sao nó cũng có ít nhiều tác dụng để thúc đẩy việc học nghề. Có thi thì mới có học… Nói cho cùng ông ta cũng chỉ là người thừa hành như bọn tôi thôi, không thể quyết gì được.

      Đã 13 năm trôi qua, việc học nghề và thi nghề cứ đến hẹn lại lên, tuần hoàn như xuân sang, hè tới vậy. Những học sinh học nghề từ chục năm trước không biết nay có còn trong đầu tý dấu vết nào về nghề mình đã được học hay không.

     Đi tìm bệnh thành tích và sự giả dối trong giáo dục, có lẽ không đâu dễ bằng bơi trong mớ Hồ sơ thi nghề. Cần là có, mó là thấy. Tôi bảo ông bạn đồng nghiệp: Báo chí cứ nói đâu đâu chứ ngay trước mắt ta tiêu cực đã đầy rẫy. Ông bạn tôi tỏ ra hết sức hiểu đời:

-         - Ông ơi, thi nghề chỉ là con muỗi. Biết bao những cái tày đình còn chẳng làm gì.

       Tôi vẫn không chịu:
      - Chính chúng ta đang góp phần nuôi dưỡng những con muỗi ấy đấy. Sau này những con muỗi ấy sẽ lớn lên và tràn ngập bầu trời.

      Học hành, thi cử chơi chơi vậy thôi nhưng việc cấp Chứng chỉ thì nghiêm ngặt ra phết. Tôi đã bao phen khốn đốn khi phải đi đổi Chứng chỉ Nghề cho học sinh. Hàng ngàn em thì việc sai sót là khó tránh khỏi. Có những hôm cán bộ phụ trách ở Sở đi vắng tôi phải mai phục đợi bằng được, nói mãi ông ấy mới chiếu cố làm ngoài giờ cho. Gần được rồi thì ông ký lại đi vắng (Phải là Phó giám đốc ký mới được).

     Vì sao phải làm gấp gáp như vậy, nguyên do là để có 2 điểm cộng khi tuyển vào cấp 3. Kỳ thi sắp đến thì học sinh mới phát hiện ra Bằng nghề của chúng bị sai.

     Giáo giới thì nhìn nhận việc học và thi nghề đầy vẻ giễu cợt. Một anh giáo trẻ nói với tôi: "Năm nay thi nghề không ngờ bác ạ!"

      Tôi vẫn chưa hiểu ý thì anh ấy cười cười và nhắc lại: Thật “không ngờ”.

      Thì ra NGHỀ mà bỏ đi NG thì chỉ là HỀ chứ còn là gì nữa….

     Tôi nhớ khoảng chục năm về trước, nhân kỳ thi Nghề, một thầy đã tức cảnh làm 2 câu thơ rằng:

                                Ngứa nghề ta lại thi nghề

                        Cầm cái chứng chỉ mang về mà chơi